Vi chất Kẽm và Selen đóng vai trò không thể thiếu đối với cơ thể trẻ em vì khi thiếu sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng như: suy dinh dưỡng, chậm phát triển, suy giảm hệ miễn dịch,… Do cơ thể con người không tự tổng hợp được Kẽm và Selen nên việc bổ sung đầy đủ và an toàn cho trẻ phụ thuộc hoàn toàn vào chế độ ăn và thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Một số vai trò của Kẽm và Selen đối với sức khỏe trẻ em

Kẽm là thành phần không thể thiếu được trong cấu tạo của 300 enzym trong cơ thể. Các enzym này tham gia vào hầu hết các hoạt động của cơ thể như: sinh trưởng, miễn dịch, thần kinh, hô hấp, các giác quan (vị giác, thị giác, khứu giác),... Vì vậy khi trẻ thiếu Kẽm sẽ gây ra các hậu quả không tốt tới sức khỏe của trẻ: Chậm lớn, biếng ăn, hay ốm,...

Hàm lượng Kẽm có trong một số thực phẩm

Selen là thành phần quan trọng tham gia vào cấu tạo của các globulin miễn dịch (IgG, IgM, IgA) và coenzym của glutathion peroxydase - chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào của cơ thể khỏi tác hại của gốc tự do trong đó có các tế bào miễn dịch (bạch cầu trung tính, đại thực bào và tế bào lympho). Do đó, Selen rất cần thiết cho hệ thống miễn dịch của con người đặc biệt là trẻ nhỏ khi hệ miễn dịch còn chưa hoàn thiện.

Kẽm và Selen có vai trò lớn với sự tăng trưởng và phát triển cơ thể trẻ

Kẽm là chất xúc tác không thể thiếu của ARN – polymerasa và có vai trò quan trọng trong quá trình nhân đôi AND và tổng hợp protein. Ngoài ra, Kẽm tham gia vào quá trình tổng hợp IGF-1 – là hormon kích thích tăng trưởng cho cơ thể (do IGF-1 thúc đẩy tế bào cơ bắp hấp thụ axit amin, tăng tổng hợp DNA và RNA của tế bào). Vì vậy, Kẽm giúp tăng cường phân chia tế bào, thúc đẩy sự tăng trưởng của cơ thể nếu thiếu Kẽm sẽ gây ra chậm lớm, suy dinh dưỡng thấp còi.

Selen là thành phần cấu tạo trong enzym iodothyronin deiodinase. Enzym này tham gia vào quá trình tổng hormon triiodothyronin (T3) từ thyroxin (T4). T3, T4 là hai hormon của tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và chuyển hóa năng lượng của cơ thể.

Vai trò của Kẽm và Selen với hệ thống miễn dịch của trẻ

Kẽm hỗ trợ và duy trì hiệu quả hoạt động của hệ thống miễn dịch để bảo vệ cơ thể trước bệnh tật, làm vết thương mau lành. Thiếu Kẽm làm chậm phát triển và giảm chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch - tế bào T, tế bào B và đại thực bào. Nếu thiếu Kẽm sẽ ảnh hưởng đến quá trình thực bào, hủy tế bào và sản xuất cytokine dẫn tới khả năng miễn dịch của cơ thể giảm khiến trẻ dễ mắc bệnh, ăn uống không ngon, cơ thể suy nhược thiếu chất làm bé chậm lớn.

Selen cũng chiếm vai trò quan trọng không kém Kẽm trong hệ miễn dịch của cơ thể. Selen tham gia cấu tạo nên các Globulin miễn dịch (IgG, IgM, IgA) – Đây là các kháng thể giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Ngoài ra Selen còn đóng vai trò thiết yếu trong men glutathione peroxidase (GSH-PX) có tác dụng chống oxi hóa bảo vệ các tế bào miễn dịch - bạch cầu trung tính, đại thực bào và tế bào lympho. Khi thiếu hụt Selen sẽ làm giảm nồng độ IgG, IgM, IgA trong máu; giảm hoạt động của men GSH-PX dẫn tới giảm hoạt động và tuổi thọ của các tế bào miễn dịch - làm ảnh hưởng tới hệ miễn dịch của cơ thể.

Một số thực phẩm giàu Selen

Cảm giác ngon miệng bị ảnh hưởng bởi lượng Kẽm và Selen trong cơ thể trẻ

Với trẻ có sức đề kháng kém khiến trẻ dễ mắc bệnh, khi đó trẻ ăn không ngon miệng dẫn tới chán ăn, ăn ít. Vì thế tác dụng tăng cường sức đề kháng của Kẽm và Selen cũng góp phần quan trọng để giúp trẻ khỏe mạnh, ăn uống tốt hơn.

Ngoài vai trò tăng cường sức đề kháng giúp trẻ khỏe mạnh, ăn tốt thì Kẽm còn giúp tăng nồng độ gustine – chất tạo vị có trong nước bọt, giúp tăng độ nhạy cảm của tế bào niêm mạc miệng hypoplasia với thức ăn làm trẻ ăn uống ngon miệng hơn.

Bố mẹ cần bổ sung Kẽm và Selen đầy đủ và an toàn như thế nào cho trẻ?

Bất kể khi nào bố mẹ thấy con có biểu hiện như ăn ít, ăn không ngon miệng, rối loạn tiêu hóa nhẹ, viêm da,… là khi đó trẻ có dấu hiệu thiếu chất và có khả năng cao trẻ đang bị thiếu Kẽm, Selen thì cha mẹ cần cho trẻ đi khám để xác định chính xác nguyên nhân.

Đồng thời cần tăng cường các loại thực phẩm giàu Kẽm như: Sữa mẹ, sữa, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, đỗ trứng, thịt, cá, gan, bơ cứng, lạc, hải sản,… Và thực phẩm chứa nhiều Selen: Sữa mẹ, sữa, rau xanh, rau bina, bông cải xanh, cải bắp, dầu thực vật,... Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý liều lượng sử dụng để bổ sung cho trẻ một cách hợp lý (tham khảo bảng dưới).

Lượng Kẽm và Selen được khuyến nghị để cung cấp cho trẻ hàng ngày

Trong một số trường hợp đặc biệt: Trẻ biếng ăn, tiêu chảy, hay ốm vặt, suy dinh dưỡng,… ngoài việc bổ sung nguồn Kẽm và Selen từ chế độ ăn thông thường, thì bố mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ, cho trẻ dùng các chế phẩm bổ sung Kẽm và Selen có nguồn gốc thực vật để trẻ dễ hấp thụ và an toàn trong sử dụng. Và khi được bổ sung đủ lượng Kẽm và Selen theo nhu cầu sẽ giúp trẻ phát triển tốt hơn, cải thiện vị giác của trẻ, tăng cường chức năng tiêu hóa từ đó giúp trẻ ăn ngon, hấp thu tốt thức ăn, mau lớn và khỏe mạnh.

Theo chamconkhoahoc.vn